Historia spółdzielczości mieszkaniowej i FSM

„Tradycje polskiej spółdzielczości mieszkaniowej sięgają końca XIX w., kiedy to w Poznaniu, w roku 1890, powstała pierwsza na ziemiach polskich Spółdzielnia Budowlana „Pomoc”. Kilka lat później spółdzielnie budowlane i mieszkaniowe powstawały w Bydgoszczy, Tczewie, Gnieźnie, Lesznie, Chojnicach, Obornikach, Rawiczu i Chorzowie. Charakterystyczne, że w zaborze austriackim pierwowzorem spółdzielni była, powołana z inicjatywy księdza Stanisława Stojałowskiego w roku 1902, „Spółka Ochrony i Pomocy Narodowej” w Bielsku. Wkrótce stała się ona centrum życia społeczno-kulturalnego Polaków i przystąpiła do budowy tzw. domów robotniczych. A gdy już można było, to przekształciła się w istniejącą do dziś spółdzielnię „Strzecha”. Od tych pionierskich czasów minęło wiele lat. W tym czasie spółdzielnie mieszkaniowe stały się najpowszechniejszą branżą spółdzielczą. W zasobach spółdzielczych mieszka dziś ponad 30% obywateli naszego kraju. Celem spółdzielni mieszkaniowych nie jest wypracowywanie nadwyżki bilansowej do podziału między członków lecz budowa i administrowanie posiadanymi zasobami mieszkaniowymi. Prawdziwy boom przeżywała spółdzielczość mieszkaniowa w latach 70 i 80 ubiegłego stulecia, kiedy budowała do 200 tys. mieszkań rocznie. Po okresie dominacji wielkiej płyty, przeszła na budowanie kameralnych zespołów budynków o architekturze uwzględniającej walory środowiska naturalnego i indywidualne potrzeby członków.” Tak historię spółdzielczości mieszkaniowej opisuje Krajowa Rada Spółdzielcza.

Fordońska Spółdzielnia Mieszkaniowa należy do największych w Bydgoszczy; w jej domach na siedmiu osiedlach mieszka obecnie około 30.000 osób. 29 listopada 1962 r. w odrębnym wówczas mieście Fordonie odbyło się zebranie założycielskie. Po zaakceptowaniu celowości powołania Spółdzielni przez Centralny Związek Spółdzielni Mieszkaniowych w Warszawie, 18 czerwca 1963 r. FSM rozpoczęła działalność. Pierwszą jej siedzibą było mieszkanie, następnie pawilon przy ul. Pielęgniarskiej, a do obecnego budynku przy ul. Gen. Franciszka Kleeberga 2 Spółdzielnia wprowadziła się 1 stycznia 1983 r. W 2013 r. Fordońska Spółdzielnia Mieszkaniowa obchodziła jubileusz 50-lecia działalności.

Początkowo FSM budowała tylko na terenie Starego Fordonu. Pierwszy budynek powstał przy ul. Altanowej 5, do którego lokatorzy wprowadzili się 20 września 1967 r. Niebawem Fordon stał się największym placem budowy. Przygotowania do inwestycji rozpoczęły się w 1973 r., po włączeniu Fordonu w granice administracyjne Bydgoszczy. W pierwszym etapie budowy intensywnie uzbrajano teren w instalacje podziemne, doprowadzono energię elektryczną, wodę i kanalizacje, budowano podstawową sieć dróg. Były to na owe czasy nowatorskie rozwiązania. Mieszkańcy zasobów FSM ani przez chwilę po wprowadzeniu się nie musieli brodzić w błocie, ani łamać resorów na wybojach. Uzbrojeniem terenów zajęła się Dyrekcja Budowy Dzielnicy Fordon, a procesem inwestycyjnym – „Inwestprojekt” działający przy Wojewódzkim Związku Spółdzielni Mieszkaniowych w Bydgoszczy. W niedługim czasie w FSM powołano dział techniczno-inwestycyjny, którego pracownicy zajęli się przygotowaniem, realizacją i rozliczaniem inwestycji.

Budowa Nowego Fordonu zaczęła się od osiedla „Bohaterów”. Pierwszy dom powstał w 1982 r. przy ul. Witeckiego 2. Następnie budowano osiedla: „Bajka”, „Szybowników”, „Przylesie”, „Tatrzańskie” i „Niepodległości”.

Okres realizowania największej liczby budynków przypadał w FSM na lata 1982-1991. Zahamowanie procesów inwestycyjnych w budownictwie mieszkaniowym wielorodzinnym nastąpiło po roku 1990. Związane to było z pojawieniem się na rynku bardzo drogich kredytów. Jeszcze w 1992 r. FSM realizowała budynki wielorodzinne, chociaż już na nowych warunkach kredytowych.

Lata 1993-2002 to ewidentny zastój w realizacji nowych inwestycji mieszkaniowych. Powstawały natomiast nowe pawilony handlowo-usługowe oraz domy jednorodzinne.

W roku 2004 FSM nieśmiało rozpoczęła budowę mieszkań za środki własne przyszłych użytkowników. To ryzykowne zadanie powiodło się i od tego czasu FSM rozpoczęła liczne działania związane z realizacją inwestycji na terenach należących do Spółdzielni. Początkowo był to jeden budynek wielorodzinny na osiedlu „Niepodległości”. Inwestycja ta zapoczątkowała jednakże realizację kolejnych budynków budowanych w innej, nowoczesnej technologii z użyciem energooszczędnych materiałów budowlanych.

Więcej o historii FSM
Więcej o historii spółdzielczości

Os. Bajka, ul. Gawędy 1 ok. 1984r. (poniżej)

Os. Bohaterów, ul. Igrzyskowa ok. 1982 – 1983 r. (poniżej)